Mens met merk

Iedereen mag ponyrijles geven en iedereen mag zich loodgieter noemen. Puppy-training is ook een volledig ongereguleerde markt. Zo weet je niet wat je krijgt! Regels en toezicht zijn nodig. Cursussen gaan de standaardeisen voor de kwaliteit overdragen. Het beste wordt na veel inspanning gewoon: beroepen worden gestandaardiseerd. Je bent pas een professional als je je mag laten afbeelden met de attributen van je vak. Dat leidt als vanzelf tot monotonie van gegarandeerde kwaliteit: mensen met een merk.

Monotonie als garantie voor professionaliteit

Inge van der Vlies

Professionele menstypes met activiteits-aanduiding communiceren waarmee de klant heeft te maken. Voor veel beroepen staan de symbolen al vast. Soms heeft de wetgever een sturende hand gehad, soms is er sprake van zelfregulering. De beelden van de beroepen veranderen met de ontwikkelingen. Van Salomon op de Troon naar de Hamer, van Professor Tulp naar Esculaap.

Prestatie van de wetgever

Best practises voor beroepsuitoefening, zoals de eisen voor een goede dokter, ontstaan geleidelijk en worden vanaf een bepaald moment doorslaggevend voor de bepaling van professionaliteit. Erkenning van kwaliteit is uiteindelijk te vinden in een systeem van vergunningen, certificaten, titels, diploma's en niet te vergeten de likes of de andere uitingen op de sociale media. De lokale erkenning van die ene fantastische vakman of geniale wijze vrouw op basis van geschoolde persoonlijke eigenschappen wordt vervangen door een systeem van erkenning en toezicht.

Wetten vormen een codificatie van 'best practises' en leiden tot optimalisering van professionele of semi-professionele handelingen. Een stroom van regels scheidt het kaf van het koren. Het regelgevende vermogen van de westerse samenleving reageert op de wereldwijde behoefte aan betrouwbaarheid en duidelijkheid in de onderlinge dienstverlening. Wetgevers moeten wereldwijd proberen elkaars regelingen voor best practises over te nemen en zo de unificatie versterken en de controle faciliteren. Toezicht hoort erbij. Toezicht op mondiaal niveau is verre van eenvoudig te organiseren. Controle door een gemeenschap waar iedereen de dienstverleners kent, wordt vervangen door controle georganiseerd door gemeenschappen waarin iedereen de eisen kent.

Uniforme eisen verbeeld

De eisen voor professionele kwaliteit werken het beste als ze herkenbaar zijn. Iedereen moet weten wat je waar van wie kan verwachten. Een beeld werkt daarvoor verreweg het beste: in een oogopslag zie je een wereld. Het icoon van dokter staat voor de belofte van een professionele dienstverlener, wiens prestaties over de hele wereld vergelijkbaar zijn. Centraal staat niet meer de persoon, maar het beeld van de beroepskenmerken. Iemand met een witte jas en een stethoscoop doet wat je van een dokter mag verwachten. Een esculaap, al dan niet met een poppetje, lijkt het keurmerk voor gekwalificeerde medische dienstverlening te worden. Zonder discriminatie op iedereen van toepassing.